برابری دیه زن و مرد در قانون یکی از مباحث چالشی در میان روشنفکران ایرانی می باشد. مطابق قانون مجازات دیه زن و مرد برابر نیست. مطابق ماده 550 دیه قتل زن نصف دیه زن می باشد. اما مطابق تبصره ماده 550 مابه التفاوت دیه زن تا سقف دیه مرد از صندوق تامین خسارتهای بدنی پرداخت می گردد. در صورتی که مجنی علیه زن باشد. ورثه باید ابتدا نصف دیه قانونی تعیین شده را از جانی مطالبه نمایند. برای دریافت مابه التفاوت دیه به صندوق تامین خسارتهای بدنی مراجعه نمایند این در صورتی است که جنایت بر نفس (قتل)باشد.

در غیر موارد بالا اگر جنایت علیه اعضاء بدن باشد مطابق ماده 560 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 تا سقف یک سوم برابر و چنانچه ثلث یا بیشتر دیه زن به نصف تقلیل می یابد. در نتیجه برابری دیه زن و مرد در قانون بطور صریح مورد اشاره قرار نگرفته است. مابه التفاوت آن از طریق شکایت از صندوق تامین خسارتهای بدنی پرداخت می گردد.

اخیرا هیآت عمومی دیوان عالی کشور در رای وحدت رویه شماره 777  از پرداخت معادل تفاوت دیه زنان(نفس و عضو) تا سقف دیه مردان از صندوق تامین خسارت های بدنی خبر داد. اما ایا این به معنای تغییر قوانین و برابری زنان و مردان در دیه است یا فقط رویه و راهکار پرداخت مابه التفاوت دیه را مشخص کرده است؟

برابری دیه زن و مرد در قانون بیمه اجباری

متن رأی وحدت رویه شماره ۷۷۷- ۱۳۹۸/۲/۳۱ هیأت عمومی دیوان عالی در رابطه با دیه

با عنایت به مفاد ماده ۲۸۹ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ در نحوة تقسیم‌بندی جنایات علیه نفس یا عضو یا منفعت و عمومیت مقررات تبصره ذیل ماده ۵۵۱ این قانون، نظر به اینکه مکلف شدن صندوق تأمین خسارتهای بدنی به پرداخت معادل تفاوت دیه اناث تا سقف دیه ذکور امتنانی است. لذا در کلیه جنایات علیه زنان، اعم از نفس یا اعضا، مابه‌التفاوت دیه مربوط به آنان، باید از محل صندوق مذکور پرداخت شود و بر این اساس آراء دادگاه‌های تجدیدنظر استان‌های لرستان و گلستان در حدی که با این نظر انطباق دارد به اکثریت آرا صحیح و قانونی تشخیص می‌گردد. این رأی به استناد قسمت اخیر ماده ۴۷۱ قانون آئین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ در موارد مشابه برای شعب دیوان عالی کشور و دادگاه‌ها و سایر مراجع اعم از قضائی و غیر آن لازم‌الاتباع است.

آیا پرداخت مابه التفاوت دیه زن از صندوق تامین خسارتهای بدنی امری جدید است؟

مطابق قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 پرداخت مابه التفاوت دیه زن تا سقف دیه مرد باید پرداخت شود و امری قانونی و اجرایی و عملی بود و تصویب رای وحدت رویه  شماره 777 دیوان عالی تغییری در ماهیت قوانین و کلیت ماجرا ندارد فقط در جهت ایجاد رویه برای محاکم بوده است. و برابری دیه زن و مرد در موارد خاص توسط صندوق تامین خسارتهای بدنی جبران می گردد.

 هدف از تصویب رای  وحدت رویه 777 هیئت عمومی دیوان عالی:

مسلما هدف از تصویب رای وحدت رویه شماره 777 هیئت عمومی دیوان عالی ایجاد وحدت رویه در محاکم می باشد. انتشار رای وحدت رویه‌ای از سوی هیات عمومی دیوان عالی کشور درباره دیه زن و مرد در نتیجه صدور آراء متضاد در محاکم بود. مبنای قانونی آن هم تبصره ماده 550 قانون مجازات میباشد. که در سال 1392 به تصویب رسیده است. که امری تازه و جدید نمی باشد. و فقط برای رفع ابهام از این موضوع جهت ایجاد وحدت رویه بوده است.

دیه زن در قانون مجازات و  برابری دیه زن و مرد در قانون بیمه اجباری

مطابق قوانین باید بین دیه ناشی از قتل و جنایت با دیه ناشی از تصادفات و آنچه که شامل قانون بیمه (شخص ثالث 95) است؛ با قانون مجازات تفاوت قائل بشیم. همانطور که قبلا بیان شد در دیه زن که در قانون مجازات اشاره گردیده نصف دیه است. اما تحت شرایط خاصی مابه التفاوت را می توان از صندوق تامین خسارتهای بدنی مطالبه و دریافت نماید. مطابق قانون بيمه اجباري خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشي از وسايل نقليه مصوب 1395 دیه زن و مرد برابر میباشد.

مطابق ماده 10 این قانون در صورت وقوع حادثه بيمه گر مكلف است، در ايفاء تعهدات مندرج در اين قانون خسارت وارده به زيانديدگان را بدون لحاظ جنسيت و دين تا سقف تعهدات بيمه نامه پرداخت كند. برابری دیه زن و مرد در قانون بیمه اجباری، به طور صریح و بدون ابهام آمده است. پس در پرداخت خسارات هیچ تفاوتی بین زن و مرد نمی باشد.

دیه سال 1400 

دیه یک مرد مسلمان برای ماه‌های غیرحرام در سال 1400، 480 میلیون تومان تعیین شد. و طبیعتا در ماه های حرام یک سوم دیه به آن اضافه می گردد و معادل 640 میلیون برای ماه های حرام می باشد،

ماه های حرام کدامند؟

ماه‌های حرام شامل محرم، رجب، ذی القعده و ذی الحجه می‌باشد. این چهار ماه دیه زن و مرد تغلیظ می گردد یعنی یک سوم به میزان دیه افزوده می شود.

امید است زندگی شما به دور از حوادث و در نهایت آرامش سپری گردد، درصورت هرگونه سوال در رابطه با دیه زن یا پرداخت مابه التفاوت آن  و یا دیه شکستگی پا ،اعسار از پرداخت دیه ، مهلت پرداخت دیه، دیه قطع انگشت دست و پا 1403، دیه قطع نخاع،دیه بخیه، دیه کندن موی سر…و غیره و یا شکایت از صندوق تامین خسارت بدنی با کارشناسان ما در این زمینه مشورت بفرمائید.