داوری یکی از جهاتی است که در موضوعات و موارد گوناگون مثل معاملات، ازدواج و … کاربرد دارد. در مواردی که افراد نسبت به رای داوری معترض باشند می توانند به رای داوری اعتراض نمایند و خواستار دستور توقف اجرای رای داور گردد. شایان ذکر است که رای داور الزام آور است یعنی محکوم علیه باید ظرف 20 روز مفاد آن را اجرا کند و در غیر این صورت نسبت به رای، اجرائیه صادر می‌شود و محکوم علیه الزام به اجرای آن می‌شود.

داوری چیست؟

برای دستور توقف اجرای رای داور ابتدا باید به تعریف داوری پرداخت. داوری حل و فصل اختلاف توسط شخص یا اشخاص ثالث می‌باشد. داور صلاحیتش را برای رسیدگی به اختلاف از قراردادی به دست می‌آورد که طرفین در ضمن آن قرارداد نسبت به موارد مشخص یا کلیه‌ی موارد توافق کرده‌اند که در صورت بروز اختلاف، حل و فصل آن را به داور یا داوران ارجاع دهند. پس در این صورت طرفین قرارداد نمی‌توانند قبل از زوال داوری جهت حل منازعه به دادگاه مراجعه نمایند.

دستور توقف اجرای رای داور

در رابطه با دستور توقف اجرای رای داور گاه اشخاص در قراردادهایی که با یکدیگر منعقد می‌نمایند، شرط داوری را نیز درج می‌کنند. بدین صورت که اگر نسبت به برخی از موضوعات یا کلیه‌ی امور مربوط به قرارداد اختلافی حاصل گردد، طرفین به جای مراجعه به دادگاه، منازعه را از طریق داوری حل و فصل نمایند. هنگامی داور انتخابی توسط دادگاه یا طرفین رای صادر می‌نماید ممکن است محکوم علیه نسبت به رای صادر شده معترض باشد. در چنین شرایطی است که معترض جهت احقاق حقوقش در پی دستور توقف اجرای رای داور می‌باشد.

روش‌های اعتراض به رای داور

اگرچه رای داوری توسط شخصی صادر می‌شود که طرفین و یا دادگاه، داور را انتخاب نموده‌اند، اما ممکن است محکوم علیه آن را عادلانه تشخصی ندهد و یا حتی رای مزبوربه حقوق اشخاص ثالث خلل وارد نماید. به همین منظور طرق اعتراض به رای داور و دستور توقف اجرای رای داور مشخص گردیده است.

باید در نظر داشت که واخواهی، تجدید نظر خواهی، فرجام خواهی و اعاده دادرسی نسبت به رای داور ممکن نیست. به دوشیوه می‌توان نسبت به رای داور اعتراض نمود:

1-اعتراض شخص محکوم علیه به رای داور

2-اعتراض شخص ثالث به رای داور

اعتراض محکوم علیه به رای داور

باید در نظر داشت که حق اعتراض به رای داور قابلیت اسقاط ندارد و چنانچه طرفین یا یکی از آن‌ها حق اعتراضش را اسقاط نموده باشد، همچنان این حق پابرجا و مانع از اعتراض به رای داوری نیست. عنوان این اعتراض دادخواست ابطال رای داور و دستور توقف اجرای رای داور می‌باشد.

رسیدگی به دادخواست ابطال رای  داور در صلاحیت دادگاهی است که موضوع را به داوری ارجاع داده و یا اگر موضوع به داوری ارجاع نگردیده بود صلاحیت رسیدگی به اصل موضوع را داشت.

مهلت اعتراض به رای داور

محکوم علیه می‌تواند ظرف 20 روز از تاریخ ابلاغ رای داور، به رای مذکور اعتراض نماید. مهلت اشخاص مقیم خارج برای اعتراض به رای داور 2 ماه از ابلاغ رای داور است.

جهات اعتراض به رای داور

جهات اعتراض به رای داور و دستور توقف اجرای رای داور به شرح زیر است:

1. رای صادره مخالف با قوانین موجد حق باشد.
2. داور نسبت به مطلبی که موضوع داوری نبوده، رای صادر کند. مثلاً موضوع داوری، پرداخت ثمن قراردادی بوده، ولیکن داور نسبت به تحویل مبیع رای داده است.
3. داور خارج از حدود اختیار خود رای صادر کند. در این صورت فقط آن قسمت از رای که خارج از اختیارات داور است، ابطال می‌شود. مثلاً آن‌چه که به داوری احاله شده است صرفاً راجع به تعبیر یا تفسیر قرارداد بوده و حال داوران از حدود اختیار خارج شده و مبادرت به صدور حکم محکومیت مبنی بر خسارت تاخیر در انجام تعهد نموده‌اند.
4. رای داور پس از انقضای مدت داوری صادر و تسلیم شود.
5. رای داور با آنچه در دفتر املاک یا بین اصحاب دعوی در دفتر اسناد رسمی ثبت شده و دارای اعتبار قانونی است مخالف باشد.
6. رای به وسیله‌ی داورانی صادر شده باشد که مجاز به صدور رای نبوده‌اند.
7. قرارداد رجوع به داوری بی‌اعتبار باشد.

جهات اعتراض به رای داور و دستور توقف اجرای رای داور فقط محدود به موارد فوق نمی‌گردد و دادگاه می‌تواند به استناد جهاتی دیگری غیر از جهات فوق رای داور را باطل نماید. به طور مثال: اگر رای داوری در جلسه‌ای صادر شده باشد که یکی از داوران به آن جلسه دعوت نشده باشد نیز رای داوری را باید باطل دانست هرچند که از جهات مصرح فوق نیست.

توقف اجرای رای داور

صرف اعتراض به رای داور، از اجرای آن جلوگیری نمی‌شود. حتی اگر نسبت به رای داوری اعتراض صورت گرفته باشد دادگاه مکلف به صدور اجرائیه است مگر آن که دادگاه دستور توقف اجرای رای داور را صادر نماید. این قرار در صورتی صادر می‌گردد که دلایل اعتراض قوی باشد.  البته دادگاه می‌تواند در صورت لزوم از معترض برای توقف اجرای رای داور، تامین متناسب اخذ نماید. باید توجه داشت که اخذ تامین الزامی نیست و این تامین ممکن است وجه نقد یا غیر نقد باشد.

اگر دادگاه بدوی در وهله‌ی اول دستور توقف اجرای رای را صادر ننماید چنانچه دادگاه بدوی حکم به ابطال رای داور صادر نماید، اجرای رای داور تا قطعی گردیدن حکم متوقف می‌شود.

مشاورین حقوقی ایرانلا

با توجه به خدمات و توضیحات فوق بایستی عنوان نمود که وکلای این دفتر می توانند در مواردی همچون دستور توقف اجرای رای داور شکایت از ضابطین دادگستری،شکایت از داور پرونده، ابطال رای داوری خارج از موعد ،ابلاغ تشکیل جلسه داوری، ثبت دادخواست، لایحه، مشاوره تخصصی و یا قبول وکالت و طرح دعوا و اعتراض به دیوان عدالت اداری، اعتراض به اجرائیه رای داوری مرجعی حرفه ای و تخصصی جهت احقاق حقوق موکلین باشند.

برای انجام این امر می توانید با تماس با گروه حقوقی ایرانلا  درخواست مشاوره تلفنی و حضوری را داشته باشید.

پشتبانی تمام وقت، حق وکالت منصفانه، تجربه و سابقه بالا، تسلط کافی بر تمامی قوانین قضایی، وجدان کاری بالا و … همگی از مزایای بهره گیری از وکلای موسسه حقوقی قلمداد محسوب می شود.