در میان مشاغل فعال در سطح جامعه بخش درمان و پزشکی از مهمترین مشاغل و ارکان در زمینه اجتماعی و اقتصادی هستند . هدف این سیستم ارتقای سطح بهداشت و سلامت جامعه است . این بخش علاوه بر اهمیت و جایگاه ویژه ای که در جامعه دارد دچار قصور و اشتباهاتی نیز هست . البته هیچ شخص یا سیستمی از قصور و خطا مبرا نبوده و هیچ تخصصی نیز مصونیت مطلق ندارد بنابراین بدیهی است قصور و خطا در کار پزشکی نیز امریست اجتناب ناپذیر . علیرغم وجود متخصصین و پزشکان خبره در سراسر کشور متاسفانه میزان نارضایتی بیماران مساله ایست که همواره با آن مواجه هستیم . در اینجا به قصور پزشکی در زمینه زنان و زایمان و چگونگی شکایت از ماما پرداخته خواهد شد .
قصور پزشکی
خطا یا قصور پزشکی عبارتست از درمانی که بر طبق استانداردهای پذیرفته شده و مورد قبول پزشکی نباشد و منجر به فوت یا نقص عضو بیمار گردد . بنابر تبصره 3 ماده 295 قانون مجازات اسلامی در حکم جرم شبه عمد تلقی می شود .
در جدول زیر درصد حوادث ناشی از قصور در زمینه مامایی و زنان ارجاع شده به کمیسیون پزشکی را مشاهده می کنید :
| عاملین قصور پزشکی | مرگ و میر
تعداد درصد |
نقص عضو
تعداد درصد |
جمع
تعداد درصد |
| ماما | 30 14.21 | 28 25.22 | 58 17.85 |
| متخصص زنان | 127 60.18 | 53 47.74 | 180 55.72 |
انواع قصور پزشکی
- الف_جرم عمدی که با سوء نیت قبلی ، قصد فعلی و قصد جرم همراه باشد که مجازات ان قصاص است .
- ب_جرم غیر عمدی یا شبه عمد ولی همراه با تقصیر است و قصد فعلی وجود دارد ولی قصد جرم ندارد که مجازات آن دیه است .
- ج_خطای محض بدون سوء نیت و بدون تقصیر ، نه قصد فعل و نه قصد جرم دارد که مجازات آن دیه است .
بنابر ماده 336 قانون مجازات اسلامی تقصیر و قصور پزشکی شامل : بی مبالاتی ، بی احتیاطی ، عدم مهارت و عدم رعایت مقررات دولتی است . این قصور در هر تخصص پزشکی دیگری مثل جراحی بینی و… نیز پیش خواهد آمد.در صورت بروز هر یک از این قصور از طرف پزشک زنان یا ماما شخص میتواند با مراجعه به مراجع قانونی در خصوص شکایت از ماما اقدام کند . در زیر به توضیح و تفاوت این موارد پرداخته شده است .
بی مبالاتی
بی مبالاتی شامل ترک فعلیست که از نظر علمی و فنی انتظار انجام آن از پزشک می رود ولی انجام نشده است . در واقع کم کاری پزشک در رابطه با مراحل درمان بیمار . مثلا عدم انجام معاینه بیمار قبل از عمل جراحی ، عدم تهیه نوار قلبی قبل از بیهوشی و کم کاری هایی از این قبیل همگی بی مبالاتی محسوب می شوند .
بی احتیاطی
بی احتیاطی بر خلاف بی مبالاتی به این معناست که فعلی که انجام گرفته از لحاظ علمی و اصولی نباید انجام می گرفت که به هر طریقی باعث ضرر روحی و جسمی به بیمار شود . مثلا جا گذاشتن وسایل جراحی و پانسمان در بدن بیمار در حین جراحی ، تجویز داروی بیش از حد برای بیمار و مسائلی از این قبیل .
عدم مهارت
در صورتیست که پزشک مهارت لازم و کارایی و توانایی در انجام وظیفه ای که به عهده می گیرد را نداشته باشد . مثلا عدم سرعت عمل لازم در حین انجام عمل جراحی ، نداشتن عکس العمل مناسب در صورت وخامت حال بیمار در حین جراحی و… جزء موارد عدم مهارت محسوب می شوند .
عدم رعایت مقررات دولتی
شامل عدم توجه به آیین نامه ها ، دستورالعمل های مقامات اداری مافوق و نظام پزشکی ، بخش نامه های وزارت بهداشت و کلیه مقامات حاکم بر نظام پزشکی می باشد . مثلا خودداری از پذیرفتن بیمار اورژانسی و …
همچنین برای اطلاع از چگونگی محاسبه مالیات پزشکان و سایر تخلفات همچون فرار مالیاتی پزشکان ، عدم استفاده از دستگاه کارت خوان در مطب و … به مشاوره مالیاتی پزشکان مراجعه نمایید .
در جدول زیر درصد قصور پزشکی را در رابطه با هر یک از موارد فوق را مشاهده می کنید :
| نوع قصور پزشکی | مرگ و میر
تعداد درصد |
نقص عضو
تعداد درصد |
جمع
تعداد درصد |
| بی مبالاتی | 191 73.74 | 67 54.91 | 258 67.71 |
| بی احتیاطی | 30 11.58 | 37 30.22 | 67 17.58 |
| عدم مهارت | 7 2.70 | 7 5.73 | 14 3.67 |
| عدم رعایت مقررات دولتی | 31 11.96 | 11 9.01 | 42 11.02 |
| جمع | 259 100 | 122 100 | 381 100 |
جرایم ناشی از حرفه پزشکی و مامایی
چنانچه جرم پیش آمده ناشی از حرفه پزشکی باشد بعنوان مثال پزشکی به لحاظ قصور در حین جراحی بیمار موجب صدمه به کمر بیمار گردد . زیان دیده میتواند با مراجعه به دادسرای عمومی نسبت به طرح شکایت و درخواست دیه اقدام نماید . در این صورت دادسرا علاوه بر جمع آوری ادله مطابق قوانین رسیدگی به امور کیفری ، مطابق با تبصره 3 ماده 35 قانون سازمان نظام پزشکی نظر کارشناسی و تخصصی هیأت بدوی انتظامی پزشکی شهر یا شهرستان مربوطه که یک مرجع دارای صلاحیت برای اعلام نظر کارشناسی در این خصوص می باشد اخذ نماید . اخذ نظر این هیأت به منظور تأیید یا رد قصور پزشکی صورت گرفته انجام می شود و یک نظر کارشناسی تلقی می شود . در واقع وجود نظر کارشناسی برای برآورد میزان دیه الزامیست .
بدیهی است در مورد شکایت از ماما نیز روند شکایت و بررسی به همین شکل صورت خواهد گرفت .
نمونه هایی از قصور پزشکی ماما و پزشک زنان و زایمان
- صدمه مغزی نوزاد ناشی از هیپوکسی در یک زایمان طولانی
- عوارض هیسترکتومی شامل بستن حالب ها و فیستول مثانه به واژن
- گذاشتن ای یو دی بدون توجه به بارداری
- آسیب های تروماتیک ناشی از رها شدن نوزاد از دست عاملین زایمان
رسیدگی به تخلفات ماما و پزشکان
رسیدگی به تخلفات پزشکان و همچنین ماما از طریق چند مرجع قانونی قابل پیگیری و رسیدگی می باشد که در زیر به آنها اشاره شده است :
- دادسرای انتظامی رسیدگی به تخلفات پزشکان
- هیأت بدوی انتظامی رسیدگی به تخلفات پزشکان
- هیأت تجدید نظر انتظامی استان
- هیأت عالی انتظامی
- دادگاه تجدید نظر استان
که شخص شاکی می تواند با مراجعه به این مراجع نسبت به شکایت از ماما یا پزشک اقدام نماید .
نحوه رسیدگی به جرایم پزشکی
طبق ماده 616 قانون مجازات اسلامی یک ماده واحده قانونیست که بر اساس آن تمام اقشار جامعه اعم از حقیقی و حقوقی ، کارفرما یا پزشک به غیر از موارد مربوط به حوادث رانندگی منجر به فوت چنانچه بر اساس قوانین به علت بی احتیاطی و یا بی مبالاتی مرتکب قتل غیر عمد شوند به یک تا سه سال حبس و پرداخت دیه محکوم خواهند شد .
از سوی دیگر در صورتی که بیمار هنگام عمل جراحی یا درمان ، از سوی پزشک دچار نقص عضو گشته یا فوت شود چنانچه با شکایتی رو به رو شود گروهی از کارشناسان متشکل از 3 ، 5 ، 7 ، 9 ، و گاها 11 پزشک متخصص و فوق تخصص که عضو هبأت علمی دانگاه های پزشکی بوده و از طریق دانشگاه ها معرفی می شوند ، به همراه کارشناسان پزشکی قانونی و دادگستری به معاینه و بررسی پرونده بالینی بیمار می پردازند و سرانجام نظر نهایی خود را به بازپرس تحقیق اعلام می دارند .
بدین ترتیب محاکم و مراجع قضایی طبق نظر کارشناسان در صورت اثبات سهل انگاری در مورد تأیین مجازات پزشک و گروه پزشکی متخلف وارد عمل می شوند .
مشاورین حقوقی ایران لا
متاسفانه با توجه به پیشرفت علم پزشکی گزارش های بین المللی خبر از فراوانی شکایت علیه پزشکان در سال های اخیر را نشان می دهد .در این بین شکایت از ماما و پزشک زنان و زایمان درصد بالایی از آمار را به خود اختصاص داده است . چنانچه در زمینه شکایت از ماما دچار مشکل هستید گروه مشاورین حقوقی ایران لا با وکلای متخصص و خبره در کنار شماست . همچنین همواره می توانید از طریق مشاوره تلفنی در مورد مسائل حقوقی و اطلاع از راهکار های قانونی با ما در ارتباط باشید .
21 پاسخ
سلام چطور میتونم نشانی اینستاگرام یک دانشجو ماما که اطلاعات غیر شرعی به دخترا در مورد پرده بکارت میده رو گزارش کنم؟
سلام خانم.اگه اون بنده ی خدا چیزهایی میگن که طبق علم پزشکی درست هست و حالا مثلا با مبانی فکری شما جور نیس ازتون خواهشمندم که مداخله نکنید. ما در فقه و قانون هم به خصوص در مورد مسائل مربوط به منافی عفت قاعده لاتجسسو داریم پس بهتره کاری به مسائل خصوصی خانم هایی که از ماما سوالاتی در مورد هایمن میپرسن نداشته باشیم.
با سلام یک مامای متخلف تو شهرستان ما مطب داره مردم هم از سر ناچاری میرن پیشش و هزینه های سرسام آور ازشون میگیره جراحی تنگی واژن انجام میده پساری میزاره و خیلی خلافای دیگه که همه ازش ناراضین به کجا گزارش کنیم؟؟؟؟؟
سلام. به بازرسی دانشگاه علوم پزشکی استانتون.
سلام
مادر باردار دیابتیک که تحت زایمان واژینال با اپیزیاتومی نوزاد ۴۳۰۰ کیلو رو بدنیا اورده و عامل زایمان ماما بوده و پزشک مسئول زایمان در پانسیون بود بعلت فلج ارب ناشی از دیستوشی شانه حین زایمان از ماما شکایت کرده ایا ماما مقصره!یا پزشک زنان؟ایا اصلا قصور تلقی میشه یا نه.ممنون.
سلام. برای پاسخ به سوالتون ابتدا به این ماده از قانون مجازات اسلامی توجه کنید:
ماده 495- هرگاه پزشک در معالجاتی که انجام می دهد موجب تلف یا صدمه بدنی گردد، ضامن دیه است مگر آنکه عمل او مطابق مقررات پزشکی و موازین فنی باشد یا این که قبل از معالجه برائت گرفته باشد و مرتکب تقصیری هم نشود و چنانچه أخذ برائت از مریض به دلیل نابالغ یا مجنون بودن او، معتبر نباشد و یا تحصیل برائت از او به دلیل بیهوشی و مانند آن ممکن نگردد، برائت از ولی مریض تحصیل می شود.
تبصره 1– در صورت عدم قصور یا تقصیر پزشک در علم و عمل برای وی ضمان وجود ندارد هر چند برائت أخذ نکرده باشد.
تبصره 2- ولیّ بیمار اعم از ولی خاص است مانند پدر و ولی عام که مقام رهبری است. در موارد فقدان یا عدم دسترسی به ولی خاص، رئیس قوه قضاییه با استیذان از مقام رهبری و تفویض اختیار به دادستان های مربوطه به اعطای برائت به طبیب اقدام می نماید.
***
خلاصش این میشه در صورت اخذ برائت نامه قبل از عمل بار اثبات تقصیر بر عهده ی بیمار و در صورت عدم اخذ برائت نامه بار اثبات عدم تقصیر برعهده ی پزشک هست. ساده ترش این میشه اگه برائت گرفتید، بیماره که باید ثابت کنه شما مقررات رو رعایت نکردید و اگه برائت نگرفتید شما هستید که باید ثابت کنید مقررات پزشکی رو رعایت کردید. در هرحال اگه عمل زایمان با مسئولیت پزشک زنان انجام شده ماما فقط در صورتی مسئولیت خواهد داشت که پزشک ثابت کنه ماما از دستوراتش تبعیت نکرده. همه ی این ها که گفتم در مورد مسئولیت کیفری بود و در مورد مسئولیت مدنی(خسارت مالی) باید همین الگو رو در مورد رضایت نامه پیاده کنید.
سلام خانوم من دو سه روز بعد زایمان طبیعی بخیه هاش همه باز شد، رفتیم بیمارستان گفتن اشکال نداره پماد موضعی دادن،حالا بعد یک ماه افونت شدید کرده ،پیش پزشک زنان رفتیم گفتن مشکل داره
حالا باید چکار کنیم ،کجا باید شکایت کنیم؟اصلا به جایی میرسه شکایتمون
سلام.در اولین قدم به بازرسی وزرات بهداشت یا دانشگاه علوم پزشکی مربوط گزارش بدید اگر پیگیر نشدن به دادسرای نظام پزشکی شکایت کنید.
سلام خیلی ممنون در صورت مسئولیت مدنی(دیه)از بیمه مسئولیت پزشک کم میشه با ماما؟
وقت بخیر
یک ماما بابت جراحی لبیابلاستی مبلغی رو به عنوان بیعانه دریافت کردن ( هزینه کارت ب کارت شد )
زمان جراحی که رسید و بهشون مراجعه شد گفتن نوبت شما کنسله برای نوبت بعدی باهاتون تماس گرفته میشه
آیا حق باز پس گرفتن بیعانه رو داریم ؟!
سلام.قطعا حق دارید پس بگیرید و به این هم دقت کنید که اصلا ماما هیچ مجوزی برای انجام جراحی نداره.
سلام چطوری میشه ازیک پزشک ماما برای حضورنداشتن کنار بیماری که تازه وضع حمل کرده شکایت کرد چه قانونی برای این موضوع وجود داره
سلام. پزشک ماما نداریم ما. منظورتون پزشک زنان هست؟ به هرحال می تونید به بازرسی دانشگاه علوم پزشکی استانتون تلفنی گزارش کنید.
سلام من چند روز پیش به یک مامایی بخاطر عفونت واژن مراجعه کرده بودم و ایشون بخاطر این مسئله خواستند منو معاینه کنند بعد معاینه گفتند یک طرفش پرده ات رفته،واز من سوالاتی راجب اینکه رابطه داشتم یا نه سوال کردند منم گفتم نه نداشتم گفتند برات ژل استفاده میکنم این هارو استفاده کن اگر ترمیم شد که مشکلی ندارن اگر نشد باید بیایی ترمیم کنم منم استفاده کردم دو هفته بعد رفتم دوباره معاینه کرد گفت نه ترمیم نشده باید ترمیم کنی کنم گفتم اگر این کارو انجام بدم بعدش مشخص بشه و من با وجود نداشتن رابطه محکوم بشم به ترمیم چه خاکی سرم کنم گفتند نه اصلا معلوم نمیشه که بعدش منو ارجاع دادند پزشکی قانونی ایشون هم نوع پرده رو حلقوی ارتجاعی بدون پارکی است و عمل دخول در این پرده بدون خونریزی و درد می‌باشد کمی گشاد ولی لبه های پرده شارپ است گزارش کردند که من جواب رو آوردم بهشون نشون دادم ولی ایشون درکمال ناباوری باز گفتن دیدی گفتم خونریزی نخواهی داشت کمی گشادی منم گفتم مهم سالم بودن و نداشتن رابطه است که دکتر پزشکی قانونی بهم گفته اینو،وحالا شما به عنوان پزشک باید با فردی که با من قرار ازدواج کنه براش توضیح بدید گفتش نه مرداد فقط خون میخوان اگر خون نداشته باشی حتی اگر من هم بگم قبول نمیکنه کسی،با ترمیم کنم خونریزی داشته باشی که من مقاومت کردم و ایشون با لحن عصبانی گفتند برو دیگه برو فکر می‌کنی سالمی برو ،حالا من می‌خوام ایشون رو گزارش کنم چرا که ممکن دختر های دیگری باشند مثل من از ناآگاهی شون سوءاستفاده کنه و با داشتن پرده سالم بخواد با ترمیم بدبختشون کنه من چطوری گزارش کنم بهش رسیدگی کنند 🙏🙏🙏🙏
سلام توضیحات و طریقه شکایت در مقاله نوشته شده این سایت مربوط به موسسه حقوقی می باشد