در صورتی که شما در حال استفاده و سکونت در ملکی به صورت اجاره و یا مالکیت باشید در واقع و در اصطلاح قانونی آن ملک در ید شما خواهد بود. حال در مواردی اشخاص به صورت غیر قانونی، غصبی و…. در حال استفاده از املاک دیگری هستند که در این صورت مالک می تواند نسبت به تخلیه ید اقدام نماید. پس از بررسی در مراجع ذیصلاح دادگاه حکم به خلع ید خواهد داد. در شرایطی نیز حق با شخص متصرف خواهد بود که در این شرایط می تواند به حکم خلع ید اعتراض و اعتراض به اجرای حکم خلع ید را مطرح نماید. در این نوشتار در رابطه با اعتراض به اجرای حکم خلع بد توضیحاتی ارائه شده است.

خلع ید چیست؟

همانطور که در مقدمه اشاره شد زمانی که ملک در تصرف شخصی باشد در واقع در اصطلاح قانونی ملک در ید ایشان است. شرایطی پیش می آید که شخصی ملک دیگری را به صورت غیر قانونی به تصرف خود در آورده که در این صورت مالک می تواند با عنوان خلع ید و اعتراض به اجرای حکم خلع ید از ملک مزبور اقدام به شکایت نماید. در این مورد چنانچه به صورت قانونی حق با مالک باشد دادگاه رای به خلع ید علیه متصرف خواهد داد. لازم به ذکر است دعوای خلع ید با تصرف عدوانی متفاوت است.

اعتراض به اجرای حکم خلع ید

در صورتی که حق با متصرف باشد ولی دادگاه ایشان را محکوم نموده و ملزم به خلع ید از ملک مزبور کرده باشد متصرف می تواند با ارائه مدارکی که دال بر بی حقی شاکی باشد اقدام به اعتراض به اجرای حکم خلع ید نماید.

اجرای حکم خع ید

بر اساس ماده ۴۴ قانون اجرای احکام مدنی چنانچه عین محکوم‌به در تصرف کسی غیر از محکوم‌علیه باشد این امر مانع اقدامات اجرایی نیست مگر این که متصرف مدعی حقی از عین یا منافع آن بوده و دلائلی هم ارائه نماید در این صورت دادورز (مأمور اجرا) یک هفته به او مهلت می‌دهد تا به دادگاه صلاحیتدار مراجعه کند و در صورتی که ظرف پانزده روز از تاریخ مهلت مذکور قراری دایر به تأخیر اجرای حکم به قسمت اجرا ارائه نگردد عملیات اجرایی ادامه خواهد یافت.

ماده ۴۱۷ قانون آیین دادرسی مدنی

در مورد اعتراض به اجرای حکم خلع ید، طبق ماده 417 قانون آیین دادرسی مدنی چنانچه درخصوص دعوایی، رأیی صادره شود که به حقوق شخص ثالث خللی وارد آورد و آن شخص یا نماینده او در دادرسی که منتهی به رأی شده‌است به عنوان اصحاب دعوا دخالت نداشته باشد، می‌تواند نسبت به آن رأی اعتراض نماید. طبق ماده 418 شخص ثالث حق دارد به هر گونه رای صادره از دادگاه های عمومی، انقلاب و تجدیدنظر اعتراض نماید و نسبت به حکم داور نیز کسانی که خود یا نماینده آنان در تعیین داور شرکت نداشته اند می توانند به عنوان شخص ثالث اعتراض کنند.

اعتراض ثالث

بر اساس ماده 419 قانون آیین دادرسی مدنی اعتراض ثالث دو شکل دارد:

1. اعتراض اصلی یا اعتراض ثالث
2. اعتراض غیر اصلی یا اعتراض طاری

اعتراض اصلی

جهت اعتراض به اجرای حکم خلع ید، اعتراض اصلی در واقع همان اعتراض اولیه است که شخص ثالث نسبت به انجام آن اقدام نموده است. اعتراض ثالث باید طرفیت محکوم له و محکوم علیه رایی که به آن اعتراض نموده اید باشد و به همان دادگاهی تقدیم شود که رای قطعی را صادر نموده است.

اعتراض ثالث قبل از اجرای حکم مورد اعتراض

اعتراض ثالث قبل از اجرای حکم مورد اعتراض قابل طرح بوده و چنانچه حکم اجرا شده باشد در صورتی می توان اعتراض ثالث را مطرح نمود که ثابت شود حقوقی که اساس و ماخذ اعتراض است به جهتی از جهات قانونی ساقط نشده باشد.

ماده 424 قانون آیین دادرسی مدنی

در رابطه با اعتراض به اجرای حکم خلع ید طبق ماده 423، اعتراض ثالث موجب تاخیر اجرای حکم قطعی نمی باشد. در مواردی که جبران ضرر و زیان ناشی از اجرای حکم ممکن نباشد دادگاه رسیدگی کننده به اعتراض ثالث به درخواست معترض ثالث پس از اخذ تامین مناسب قرار تاخیر اجرای حکم را برای مدت معین صادر می کند.

وارد بودن اعتراض ثالث

بر اساس ماده 425 قانون آیین دادرسی مدنی چنانچه دادگاه پس از رسیدگی، اعتراض ثالث را وارد تشخیص دهد، آن قسمت از حکم را که مورد اعتراض قرار گرفته نقض می نماید و اگر مفاد حکم غیرقابل تفکیک باشد، تمام آن الغاء خواهد شد.

دعوای تخلیه ید

دعوای تخلیه ید که به آن دعوای تخلیه نیز می گویند، مخصوص به مواردی است که یک شخص با رضایت و اجازه مالک، ملکی را تصرف کرده است. یعنی به هنگام شروع تصرف مالک راضی بوده است و اما پس از پایان مدت اذن، همچنان به استفاده از مال وی ادامه دهد و  معمولاً با قرارداد هایی همچون قرارداد اجاره یا صلح منافع یا اباحه منفعت ایجاد می شود. البته غالباً به هنگام طرح دعوای تخلیه ید با قرارداد اجاره روبرو می شویم که طرفین آن موجر و مستاجر هستند. در چنین فرضی اگر شرایط لازم وجود داشت، بدون در نظر گرفتن اینکه مورد اجاره مسکونی است یا تجاری، مالک یا موجر این امکان را دارد که به دادگاه یا شورای حل اختلاف مراجعه کرده و درخواست تخلیه ید کند.

اعتراض طاری و یا غیر اصلی

برای اعتراض به اجرای حکم خلع ید، در این اعتراض بر خلاف اعتراض ثالث، اعتراض یکی از طرفین دعواست به رایی که قبلا در دادگاهی دیگر صادر شده و طرف دیگر دعوی جهت اثبات مدعای خود، در اثنای دادرسی آن رای را ابراز نموده است.

برای اعتراض طاری نیاز به تقدیم دادخواست نخواهد بود مگر این که درجه دادگاه مذکور پایین تر از دادگاهی باشد که رای معترض عنه را صادر نموده است.

ماده 423 قانون آیین دادرسی مدنی

جهت اعتراض به اجرای حکم خلع ید بر اساس ماده 423 قانون ایین دادرسی مدنی  در صورت وصول اعتراض طاری از طرف شخص ثالث چنانچه دادگاه تشخیص دهد حکمی که درخصوص اعتراض یادشده صادر می شود موثر در اصل دعوا خواهد بود، تا حصول نتیجه اعتراض، رسیدگی به دعوا را به تاخیر می اندازد. در غیر این صورت به دعوای اصلی رسیدگی کرده رای می دهد و اگر رسیدگی به اعتراض برابر ماده با دادگاه دیگری باشد به مدت بیست روز به اعتراض کننده مهلت داده می شود که دادخواست خود را به دادگاه مربوط تقدیم نماید. چنانچه در مهلت مقرر اقدام نکند دادگاه رسیدگی به دعوا را ادامه خواهد داد.

خلع ید از تصرفات و مستثنیات

پس از صدور رأی هیأت ماده واحده قانون تعیین تکلیف اراضی اختلافی موضوع اجرای ماده 56 قانون جنگلها و مراتع چنانچه در محدوده منابع‌ملی شده تصرفات غیر مجاز وجود داشته باشد با اعلام واحد ذی‌ربط در سازمان جنگلها و مراتع کشور قوانین انتظامی به استناد تبصره 4 قانون تعیین تکلیف‌اراضی اختلافی موضوع اجرای ماده 56 قانون جنگلها و مراتع مکلف به خلع ید از تصرفات مذکور و اقدام به گرفتن سند برای مستثنیات نمود . چنانچه اراضی مربوطه جز مستثنیات باشند واحد مزبور ملزم به صدور سند و خلع ید از اراضی می گردد. در مورد خلع ید از تصرفات غیر مجاز در منابع ملی قطعیت یافته قبل از تاریخ 1365.12.16 از طریق مراجع قضایی اقدام می‌شود.

گروه مشاورین حقوقی ایرانلا

در صورتی که قصد اعتراض به اجرای حکم خلع ید،شکایت از پیمانکار ساختمان،فروش سرقفلی ورثه ای،فروش ملک رهنی، تغییر کاربری زمین،تفکیک املاک،شکایت از مهندس ناظر،نحوه خرید زمین بدون سند و یا شکایت بایت تصرف زمین کشاورزی و یا درخواست فروش ملک مشاع و درخواست تامین دلیل از شور ای حل اختلاف ، دعوای خلع ید و دعوای تصرف عدوانی و شکایت از فروشنده خودرو به دلیل سند نزدن، فسخ معامله به دلیل ارزان فروختن، شکایت به کمیسیون ماده 100،و شکایت از مهندس ناظر را دارید با مطالعه این مطلب می توانید از جزئیات این امر آگاه شوید و در صورت هرگونه سوال تخصصی می توانید با تیم حقوقی ایران لا ارتباط برقرار نموده درخواست مشاوره تلفنی داشته باشید و از راهنمایی افراد خبره و متخصص ما در این زمینه بهره مند گردید.