یکی از معاملات رایج معامله خودرو در بازار است و به طبع آن یکی از رایج ترین موضوعات در دادگاه ها نیز شکایت از فروشنده خودرو معیوب، توقیفی، نماینگی خودر.، سازنده خودرو و… می باشد. در هنگام خرید خودرو به جز مسائل قراردادی باید به سلامت فیزیکی خودرو نیز توجه کرد. در بسیاری موارد پیش می آید که فروشنده خودروی معیوب را با قصد و قرض به خریدار می فروشد که در اینجا اگر خریدار آگاه نباشد و خیارات لازم در قرارداد را از خود سلب نموده باشد نمی تواند از حقوق خود دفاع کند.

خیار عیب

در واقع خیار اختیاری است که قانونگذار در معاملات برای طرفین معامله در نظر می گیرد. خیار عیب در مورد معاملات ماشین استفاده می شود. به این معنا که اگر پس از خرید و فروش خودرو خریدار متوجه عیب در خودرو شود اختیار فسخ معامله را خواهد داشت. در واقع خیار عیب برای خریدار کاربرد دارد.

استناد به خیار عیب

در صورت کلی قرارداد قابل فسخ نیست مگر اینکه یک سری شرایط در قرارداد وجود نداشته باشد. مثلا در خرید خودرو خیار عیب برای فروشنده در نظر گرفته می شود با این شرط که خودرو معیوب بوده باشد یعنی اگر خودرو دارای عیب نباشد خریدار نمی تواند خودرو را فسخ نماید.

خیارات قابل فسخ در معاملات

بر اساس ماده 396 قانون مدنی به شرط وجود 10 خیار در معاملات می توان معامله را فسخ نمود:

1. خیار مجلس
2. خیار حیوان
3. خیار شرط
4. خیار تاخیر ثمن
5. خیار رویت و تخلف وصف
6. خیار غبن
7. خیار عیب
8. خیار تدلیس
9. خیار تبعض صفقه
10. خیار تخلف شرط

نقص خودرو در زمان معامله

بر اساس ماده 499 قانون مدنی چنانچه خودرو در زمان انجام معامله و امضای مبایعه نامه دارای نقص بوده باشد خریدار حق فسخ معامله را خواهد داشت. بنابر ماده مذکور بعد از امضای قرارداد خریدار نمی تواند از خیار عیب استفاده نماید. در این رابطه فقهای امامیه نیز معتقدند مشتری پس از ظهور عیب ، حق فسخ و ارش را در عرض هم دارد.

ماده 422 قانون مدنی

بر اساس ماده 422 قانون مدنی:

«اگر بعد از معامله ، ظاهر شود که مبیع ، معیوب بوده مشتری ، مختار است در قبول مبیع معیوب با اخذ ارش یا فسخ معامله»

مخفی بودن نقص خودرو و شکایت از فروشنده خودرو معیوب

در رابطه با شکایت از فروشنده خودرو معیوب، با استناد به ماده 423 قانون مدنی در رابطه با آشکار نبودن نقص خودرو باید گفت که عیب زمانی پنهان تلقی می‌شود که خریدار در زمان معامله نسبت به آن آگاهی نداشته باشد. حال چه عیب آشکار باشد و خریدار متوجه آن نشده باشد و چه قابل تشخیص نباشد در هر دو صورت خریدار می تواند با استناد به خیار عیب، که یکی از مصادیق فریب در معامله خودرو است اقدام به فسخ قرارداد و با مراجعه به مراجع قضایی اقدام به شکایت از فروشنده خودرو معیوب نماید. ولی اگر با علم به ایراد خودرو آن را خریداری نموده باشد حق فسخ نخواهد داشت.

ماده 423 قانون مدنی

خیار عیب وقتی برای مشتری ثابت میشود که عیب مخفی و موجود در حین عقد باشد.

دریافت ارش بابت عیب خودرو

ارش در واقع مابه التفاوت مبلغ ماشین سالم و ماشین معیوب است. مبلغ ارش بر مبنای خودرو سالم محاسبه می گردد. در صورت وجود عیب حریدار می تواند یا معامله را فسخ نماید و یا اینکه مبلغ ارش را دریافت نماید. این موضوع به این معناست که خریدار نمی تواند هم معامله را فسخ نماید و هم مبلغ ارش را دریافت کند. یعنی اگر ارش را دریافت کند دیگر حق فسخ نخواهد داشت. لازم به ذکر است اگر در زمان انعقاد قرارداد خیار عیب را از خود سلب نموده باشید قادر به دریافت ارش نیز نخواهید بود.

محاسبه ارش در خیار عیب خودرو

بر اساس ماده 427 قانون مدنی اگر در مورد ظهور عیب مشتری اختیار اَرش کند، تفاوتی که باید به او داده شود به طریق ذیل معین می‌گردد:

‌قیمت حقیقی مبیع در حال بی‌عیبی و قیمت حقیقی آن در حال معیوبی به توسط اهل خبره (کارشناس) معین شود. ‌اگر قیمت آن در حال بی‌عیبی مساوی با قیمتی باشد که در زمان بیع بین طرفین مقرر شده است، تفاوت بین این قیمت و قیمت مبیع در حال معیوبی ‌مقدار ارش خواهد بود. ‌و اگر قیمت مبیع در حال بی‌عیبی کمتر یا زیادتر از ثمن معامله باشد، نسبت بین قیمت مبیع در حال معیوبی و قیمت آن در حال بی‌عیبی معین شده و‌ بایع باید از ثمن مقرر به همان نسبت نگاه داشته و بقیه را به عنوان ارش به مشتری رد کند. چنانچه فروشنده از پرداخت ارش به خریدار خودداری نماید خریدار می تواند نسبت به شکایت از فروشنده خودرو معیوب اقدام نماید.

مشاورین حقوقی ایرانلا

نظر به ظرافت های خاص دعاوی در رابطه با خرید و فروش خودرو، شرکت های سازنده یا وارد کننده خودرو پیشنهاد می گردد قبل از طرح دعوا حتما با وکیل متخصص در دعاوی علیه شرکت های خودرویی مشورت نموده و حتی الامکان در طرح دعوا از وکیل دادگستری کمک بگیرید.

فراموش نکنید که رابطه شما با شرکت یا نمایندگی عرضه خودرو صرفا بر مبنای قرارداد نیست و در این مورد از حقوق قانونی و حمایتی برخوردار هستید که حتی اگر در قراردادتان پیش بینی نشده باشد می توانید از آن حقوق بهره مند گردید، دفتر حقوقی گروه وکلای قلم داد با باور به این نکته که حقوق  مصرف کنندگان خودرو مورد تضییع قرار گرفته است همواره در حمایت از آسیب دیدگان این صنعت تلاش داشته است با کمترین هزینه ممکن در کنار شهروندان قرار گرفته و برای احقاق حقوق ایشان تلاش نماید، چنانچه تمایل به بهره مندی از تجربیات وکلای این مجموعه در تشکیل پرونده شکایت از خودرو ساز و یامشاوره جهت تفاوت عقد عاریه و عقد ودیعه، وصیت نامه معتبر و انواع آن، شکایت از فروشنده خودرو توقیفی، تنظیم صلح نامه خودرو ،فریب در معامله خودرو، خرید حواله خودرو و یا شکایت از فروشنده خودرو به دلیل سند نزدن از سراسر کشور می باشید می توانید با ما در تماس باشید.